TẠI SAO NÊN LUYỆN NGỦ TỪ 5 THÁNG TUỔI?
- Nguyễn Thị Minh Nguyệt

- 30 thg 7, 2024
- 4 phút đọc

1. KHÁI NIỆM LUYỆN NGỦ
“Luyện ngủ” là một quá trình mà bạn dạy con cách tự ngủ, hay nói cách khác là bạn cho con cơ hội để sử dụng cái khả năng tự trấn an tự nhiên của chính mình để tự ngủ mà không phụ thuộc và mẹ nữa.
Khả năng tự ngủ là khi bạn đặt con xuống giường khi vẫn đang thức (mắt mở to, chứ không lim dim), con sẽ tự ru mình vào giấc. Và khi con có thức giấc giữa đêm, có khi khóc, có khi ngồi/đứng dậy/tự nói chuyện, rồi cũng sẽ tự nằm xuống và ngủ tiếp. Lúc này, mẹ chỉ có nhiệm vụ là “set up the environment” và con phải làm nhiệm vụ của mình là “fall asleep and stay asleep” => nên việc con vào giấc được nhưng lại không thể tự chuyển giấc thì không phải là bé tự ngủ được. Bé biết tự ngủ là hai việc tự vào giấc + tự chuyển giấc xảy ra đồng thời.
Các phương pháp luyện ngủ giúp gì cho quá trình khơi gợi bản năng tự trấn an này của con? => chúng giúp BẺ GÃY các thói quen ngủ phụ thuộc trước đó và thay thế bằng thói quen mới, tạo cơ hội để bé luyện tập kĩ năng tự trấn an bản thân để ngủ. Tuỳ vào phương pháp sử dụng mà sẽ mang lại hiệu quả nhanh hay chậm, nhiều hay ít nước mắm. Cũng như tuỳ vào sự hợp tác của ba mẹ mà luyện ngủ sẽ thành công hay thất bạn.
Khi đã luyện ngủ (tức là thay đổi thói quen vốn có của con, chắc chắn sẽ vấp phải sự phản kháng, ít hay nhiều là tuỳ vào tính cách và độ tuổi của bé, dù là phương pháp nhẹ nhàng thì bé cũng nhất định sẽ “quấy”-fussy đến “khóc”-cry. Quấy khác với khóc! Quấy là e e đứt quãng, kiểu niệm chú, còn dễ chịu. Còn “khóc” là gào thật sự, cường độ và âm lượng “huỷ diệt” sẽ xuất hiện nhiều hay ít là tuỳ phương pháp nhẹ nhàng hay mạnh mẽ!
2. “TẠI SAO BÉ 5 THÁNG MỚI BẮT ĐẦU LUYỆN NGỦ”
Trước 4,5 tháng, con rất dễ gặp tình trạng như trào ngược, đầy hơi. Do đó, tiếng khóc còn phản ánh sự khó chịu của con, cho thấy con cần được giúp đỡ. Hãy tưởng tượng là con đang bị trào ngược, con cần bạn bế lên biết bao nhưng bạn lại cho rằng là con đang bám hơi bạn, nên bạn cứ tiếp tục luyện ngủ cho con…điều đó thật sự không khoa học chút nào!
Trước 4,5 tháng, chính bạn cũng đang trong giai đoạn hồi phục, nội tiết tó vẫn còn trong quá trình điều chỉnh, bạn cũng đang trong giai đoạn làm quen với con, nên liệu rằng tâm lý của bạn có đủ vững chắc và tự tin để thực hiện việc luyện ngủ cho con, nghe tiếng con khóc không
Hơn hết, vì khi con được 4, 5 tháng thì khả năng chuyển giấc được hình thành và phát triển, tức là khả năng tự trấn an bản thân, tự ru mình vào giấc ngủ được hình thành và bắt đầu phát triển thì các phương pháp luyện ngủ mới thật sự phát huy tác dụng tốt nhất. Còn trước đó, con khóc tìm bạn chỉ đơn giản là con muốn ngủ nhưng không thể ngủ tiếp nếu không có mẹ hỗ trợ vì khả năng chuyển giấc chưa có!
Cú shock 4 tháng: lúc này giấc ngủ của con phát triển thêm 1 bậc là chuyển từ 2 giai đoạn sang 4 giai đoạn. Trong đó có 1 giai đoạn là “awaken”, khi đó các bé sẽ tỉnh giấc, mở mắt kiểm tra xung quanh (có khi không mở mắt nhưng lại rất tỉnh, đó là hiện tượng mà người lớn chúng ta hay nói dù mắt nhắm những vẫn nghe biết xung quanh có động tĩnh gì); và vì có hạn chế trong khả năng tự trấn an bản thân nên mỗi lần chuyển giấc mà không có sự hỗ trợ thì rất dễ tỉnh dậy luôn (catnap hay rem sáng, thức giấc đêm nhiều lần) => KHỦNG HOẢNG NGỦ 4 THÁNG => HỖ TRỢ bé ngủ là điều cũng đáng nên làm, ba mẹ đừng lo lắng quá nhé! Song song với việc hỗ trợ con thì mình tập bớt dần sự phụ thuộc này bằng cách thiết lập/duy trì các thói quen ngủ lành mạnh.
Vẫn có thông tin chính thống là 4 đến 6 tháng là thời điểm vàng để luyện ngủ cho bé, khi khủng hoảng ngủ 4 tháng ghé thăm nhưng thực tế thì với kinh nghiệm cá nhân thì các case dễ thành công và duy trì việc tự ngủ lâu dài hơn đều từ mốc 5m đến 8 tháng (8 tháng lại gặp khủng hoảng ngủ nữa nên nếu luyện trước mốc này thì khủng hoảng ngủ 8m sẽ nhẹ nhàng hơn chút).
Như vậy, các thao tác mà mẹ đang sử dụng như 5S là “hỗ trợ” con vào giấc và kéo dài giấc. Muốn giảm bớt việc hỗ trợ này, thì khi chúng ta thiết lập các thói quen ngủ lành mạnh cho bé. Nên nhớ là dưới 5m con vẫn chưa thật sự sẵn sàng cơ mà! Kỳ vọng nhiều quá sẽ làm bản thân stress lắm ý!


